Uluslararası Para Fonu (IMF), yayımladığı son raporda küresel kamu borcunun ciddi bir artış göstereceğini belirterek, bu durumun ekonomik istikrar üzerinde olumsuz etkiler yaratacağı uyarısında bulundu. 2023 yılı itibarıyla dünya genelindeki kamu borcunun, COVID-19 pandemisi sonrası artan harcamalar ve ekonomik toparlanma süreciyle birlikte süratle yükseldiğini vurgulayan IMF, ülkelerin mali sürdürülebilirliklerini sağlamak adına gerekli adımları atmalarının önemine dikkat çekti.
IMF’nin raporuna göre, kamu borcundaki artışın başlıca nedenlerinden biri, devletlerin pandeminin getirdiği ekonomik daralmadan kurtulmak amacıyla uyguladıkları genişletici mali politikalar. Özellikle gelişmiş ülkeler, sağlık harcamaları ve ekonomik teşvik paketleri yoluyla büyük miktarda borçlanmış durumda. Bunun yanı sıra, enerji fiyatlarındaki dalgalanmalar ve enflasyon, birçok hükümetin borç seviyelerinin daha da artmasına yol açıyor. Yükselen enerji maliyetleri, hükümetlerin vatandaşlarına sunmak zorunda kaldıkları sübvansiyonları artırmalarına sebep oluyor ve bu durum, borç yüklerini daha da ağırlaştırıyor.
IMF’nin bu uyarıları, özellikle düşük gelirli ve borçlu ülkeler için büyük bir tehlike oluşturuyor. Borç yükü artan bu ülkeler, sosyal harcamalarını azaltmak zorunda kalabilir veya yeni borç edinme konusunda zorluk yaşayabilir. Bu durum, ekonomik büyümeyi olumsuz etkilemenin yanı sıra, sosyal huzursuzluklara ve siyasi istikrarsızlıklara da zemin hazırlayabilir. Ayrıca, borç seviyelerinin artması, ülkelerin mali piyasalarda daha yüksek risk primleriyle karşılaşmalarına neden olabilir; yani, ülke itibarı ve finansal istikrar ciddi şekilde zedelenebilir.
IMF, ülkelerin sürdürülebilir mali politikalar benimsemeleri ve borç yönetimini etkili bir şekilde gerçekleştirmeleri gerektiğine vurgu yapıyor. Bu kapsamda, vergilendirme reformları, harcama kısıtlamaları ve büyüme odaklı politikalar ile borç seviyelerinin kontrol altına alınması gerektiği belirtiliyor. Eğer bu önlemler alınmazsa, dünya genelince yaşanacak ekonomik sıkıntılar ve krizler kaçınılmaz olabilir.
Raporda ayrıca, gelişmiş ülkelerin yanı sıra, gelişmekte olan ekonomilerin de büyük bir tehdit altında olduğuna dikkat çekiliyor. Küresel finansal piyasalardaki belirsizliklerin ve jeopolitik risklerin artması, bu ülkelerin de borç yönetiminde zorluklarla karşılaşmasına neden oluyor. Özellikle, döviz cinsinden borçlanan ülkelerde, döviz kurlarındaki dalgalanmalar, ödenmesi gereken borç miktarını artırarak finansal yükümlülükleri daha da zorlaştırıyor.
Küresel kamu borcu sorununu ele alırken IMF’nin belirttiği bir diğer önemli nokta ise, ekonomik büyümeyi teşvik eden ve sürdürülebilir mali uygulamaların hayata geçirilmesinin şart olduğudur. Bu uygulamalar, hem kriz sonrası toparlanmanın sağlanması hem de kamu borcunun kontrol altında tutulması açısından kritik öneme sahip. OECD ve diğer uluslararası kuruluşların da desteği ile, ülkeler arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesi, borç yönetimi ve ekonomik istikrarı sağlamada önemli bir rol oynayabilir.
Sonuç olarak, IMF’nin raporu, küresel kamu borcunun artışı konusunda alarm zilleri çalmaktadır. Ülkelerin mali sürdürülebilirliklerini sağlamak amacıyla hızlı ve etkili adımlar atmaları gerekmektedir. Ekonomik ve sosyal dengeleri korumak için, politikaların yeniden gözden geçirilmesi ve yenilikçi çözümlerin üretilmesi elzem hale gelmiştir. Küresel borç krizi, yalnızca gelişmiş ülkeler için değil, aynı zamanda gelişen ülkeler için de büyük bir tehdit oluşturmaktadır. Bu nedenle, hükümetlerin bu konudaki olası etkilerini önceden tahmin edip çözümler üretmeleri, gelecekteki krizlerin önüne geçmek adına önemlidir.
